W tym dniu na terenie Technikum Leśnego im. Adama Loreta w Tucholi odbyło się spotkanie dla młodzieży dotyczące ochrony przyrody i mokradeł. W tematykę wprowadził uczestników prof. Mariusz Lamentowicz z Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, który współpracuje z naszym nadleśnictwem podczas realizacji projektu „Ochrona cennych ekosystemów Borów Tucholskich”. Wykłady wygłosił również Michał Piotrowski -Naczelnik Wydziału Ochrony Lasu z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu oraz nadleśniczy Stefan Konczal.

Pięćdziesiąt lat temu do przestrzegania postanowień Konwencji Ramsarskiej zobligowało się 18 krajów, obecnie lista wydłużyła się się do 172. Pierwszy raz Światowy Dzień Mokradeł obchodzono w roku 1997. Wszystkim wydarzeniom organizowanym przez różne stowarzyszenia, organizacje przyrodnicze oraz instytucje przyświecał wspólny cel: popularyzowanie wiedzy o konwencji i obszarach wodno-błotnych, jak i podnoszenie świadomości uczestników przedsięwzięć w zakresie funkcji ekologicznej i gospodarczej tych obszarów.

Co powinniśmy wiedzieć o mokradłach?

Obszary wodno-błotne odgrywają bardzo ważną rolę w ochronie klimatu. Pochłaniają dwutlenek węgla, retencjonują wodę, łagodząc skutki susz i powodzi. Są ostoją cennej fauny i flory oraz zachowują bioróżnorodność. W Polsce występują na obszarze ok. 4,4 mln ha, czyli 14,2% powierzchni kraju, z czego niewiele z nich ma charakter torfowisk. Pozostałe to różnego typu tereny łąkowe, zbiorowiska leśne – bagienne i łęgowe oraz nieleśne zbiorowiska bagienne. Aby mogły istnieć muszą być zasilane wodą. Ważne jest zatem racjonalne gospodarowanie wodą na terenach rolniczych i właściwe wykorzystanie systemów melioracji.

Gospodarowanie w lasach rosnących na terenach podmokłych i w ich otoczeniu wymaga wiele doświadczenia, wiedzy i wyczucia przyrody. Inicjując jakiekolwiek prace należy mieć na uwadze zapewnienie ochrony, utrzymanie trwałości i równowagi tych ekosystemów. W przeciwnym razie można doprowadzić do zaburzenia stosunków wodnych. Najlepszym rozwiązaniem jest ograniczenie użytkowania. Wiele takich miejsc jest całkowicie wyłączanych z prac leśnych, a ewentualne gospodarowanie ma na celu utrzymanie walorów ochronnych tych ważnych rezerwuarów wody i węgla.

Wskazane jest planowanie zabiegów mających na względzie poprawę warunków hydrologicznych, np. zasypywania rowów odwadniających, czy budowy zastawek. Zatrzymywanie wody w lesie leży bowiem w interesie leśników, gdyż od dawna lasy odczuwają skutki długotrwałych susz. Z tego powodu wiele jednostek w Lasach Państwowych inicjuje, finansuje oraz ubiega się o dotację w celu realizacji programów retencji.

Poniżej o znaczeniu mokradeł opowiada prof. Mariusz Lamentowicz

fot. Robert Piątkowski