Historia leśnego munduru sięga dnia 13 grudnia 1819 roku, czasów Królestwa Polskiego. Wchodziło ono wówczas w skład Cesarstwa Rosyjskiego i było państwem suwerennym i niepodległym (do 1832 r.), posiadającym własną konstytucję, Sejm, wojsko, monetę i szkolnictwo, a czynności urzędowe odbywały się w języku polskim. Imperator Rosji był jednocześnie Królem Polski i pod takim tytułem występował w Królestwie, którego symbolem była Polska Korona Cesarska.

Mundur leśny wprowadził Aleksander I Romanow - car Rosji i król Polski, podnosząc jednocześnie status Administracji Leśnej Rządowej do rangi Królewskiego Korpusu Leśnego. Wydarzenie to wyprzedzało o 18 lat podobne rozwiązanie administracyjne przyjęte w Rosji. Tam Imperialny Korpus Leśny powstał dopiero 1837 roku.

Określono wówczas wzory dystynkcji służbowych, krój oraz zieloną barwę stroju leśnika. Ornamenty z motywami liści dębu i żołędzi przetrwały do dziś. Od tego czasu po czasy współczesne polscy leśnicy noszą mundury z dystynkcjami i czapkami ozdobionymi haftami w kolorze srebra.

Mundur leśny tego okresu, podobnie jak wojskowy, zachował polską symbolikę narodową. Oficjalnym godłem Królestwa był wówczas czarny, dwugłowy orzeł carski z umieszczoną na jego piersiach polską tarczą herbową na płaszczu gronostajowym. Jednak godłem wojskowym pozostał Orzeł Biały- identyczny jak w czasach napoleońskich. Ten orzeł trafił właśnie na guziki mundurów „oficerów leśnych" na ładownice czy kaszkiety, stanowiące nakrycie głowy strzelców i strażników leśnych. XIX-wieczny strój służbowy leśnika był bardzo zbliżony do mundurów wojskowych okresu napoleońskiego.

W tym czasie zasady noszenia munduru określano: …Urzędnicy leśni obowiązani są nosić mundur ile razy są w pełnieniu obowiązków swoich i kiedy się Zwierzchnikom przedstawiayą, wyiąwszy Profesorów, Urzędników linii Biurowey i uczniów Szkoły Leśney, którzy tylko w dni galowe do noszenia munduru są obowiązani…

Leśny mundur w miarę upływu czasu przechodził różne metamorfozy. W okresie II Rzeczypospolitej (1918-1929) odbudowujące się państwo, wobec trudności finansowych nie było w stanie zapewnić jednolitego ubioru i jego stałych dostaw dla formującej się administracji leśnej. Sięgano zatem po stroje po byłych armiach zaborczych oraz pochodzących z demobilu. Panowała więc różnorodność pod względem umundurowania i oznak służbowych. Dopiero w latach 1930-1939 wydano  „Rozporządzenie Rady ministrów o umundurowaniu i oznakach służbowych funkcjonariuszów administracji Lasów Państwowych" wprowadzające unormowanie w ubiorze leśników. Po zakończeniu II wojny światowej formalnie obowiązywały jeszcze przepisy przedwojenne, a w praktyce leśnicy korzystali z mundurów wojskowych. Tak było do chwili ogłoszenia rozporządzenia w dniu 10 września 1945 roku wprowadzającego nowe przepisy.

Lata 50-te zapoczątkowały kolejne zmiany. Likwidacja naramienników przy bluzach mundurowych, kurtkach i płaszczach świadczyła o stopniowej stabilizacji kraju i idącej z tym demilitaryzacji służb cywilnych, m.in. leśników. Demilitaryzacja przejawiała się nie tylko w zmianach mundurowych, ale również w przepisach o uzbrojeniu Służby Leśnej. Istotną zmianą tego okresu było powstanie po raz pierwszy w dziejach leśnictwa przepisów obejmujących kobiety obowiązkiem mundurowym. Z upływem czasu postępował proces uproszczenia munduru, który obecnie wyglądem zbliża się do garnituru

Źródło: „Ludzie lasu i ich mundur" Leszek Sławomir Pręcikowski, Ilustracje: Andrzej Michałek