Pojawianie się w Polsce nowych ognisk zwierzęcych chorób zakaźnych, powoduje konieczność rzetelnego przygotowania leśników do sytuacji ewentualnego kontaktu ze źródłami wirusa. Do jego rozprzestrzeniania na terenie nadleśnictwa oraz poza tym obszarem przyczyniają się m.in. zwierzęta leśne. Pracownicy terenowi muszą więc pełnić kluczową rolę w monitoringu – mając wiedzę, mogą szybko wykryć niepokojące objawy i zgłosić je lekarzowi weterynarii.

Piątkowe szkolenie przeprowadził lekarz weterynarii Michał Mikołajczak, omawiając epidemiologię afrykańskiego pomoru świń i pryszczycy oraz metodykę postępowania po stwierdzeniu przypadków zakażonych zwierząt. Wskazał szczególną rolę dzików jako wektorów chorób, zarówno dla innych dzikich zwierząt, jak i populacji hodowlanych. Wyjaśnił drogi przenoszenia, ze zwróceniem uwagi np. na: pojazdy, leśną ściółkę i sprzęt. Przedstawił profilaktykę i bioasekurację, m.in. potrzebę dezynfekcji pojazdów i ubrań, zasady unikania kontaktu z padłymi dzikami oraz zgłaszania podejrzeń do odpowiednich służb. Spotkanie było sposobnością do dyskusji, wymiany poglądów, konfrontacji zdobytej wiedzy i osobistych wyobrażeń o chorobach z dotychczasowymi doświadczeniami załogi nadleśnictwa w kwestiach prowadzonego monitoringu terenów leśnych pod kątem ewentualnego występowania źródeł zakażenia.

Szkolenie jest dużym krokiem w kierunku zmniejszenia ryzyka rozprzestrzeniania się ASF i pryszczycy. Ograniczenie tych chorób wymaga użycia skutecznych metod postępowania, czyli łączenia edukacji z monitoringiem zwierząt oraz przestrzeganiem higieny, a także utrzymania ścisłej współpracy z weterynaryjną. To klucz do skutecznej ochrony zdrowia zwierząt leśnych i hodowlanych.

Czym jest ASF?

Afrykański pomór świń to wirusowa choroba atakująca świnie i dziki. W przypadku wystąpienia ASF w stadzie dochodzi do dużych spadków w produkcji: zakażenie przebiega powoli i obejmuje znaczny odsetek zwierząt, których śmiertelność sięga nawet 100%. ASF nie zagraża ludziom, ale niezwykle szybko się rozprzestrzenia i skutkuje przede wszystkim ogromnymi stratami finansowymi związanymi ze zwalczaniem choroby w gospodarstwach m.in. wydatkowaniem środków na zabicie zwierząt z zapowietrzonego stada, utylizację ich zwłok, przeprowadzenia oczyszczania i dezynfekcji pomieszczeń oraz badań laboratoryjnych, jak również z dużym ograniczeniem możliwości sprzedaży i wywozu świń lub wieprzowiny zarówno w kraju jak i poza jego granice.

Rozprzestrzenia się przez bezpośredni kontakt z zakażonymi zwierzętami, a padłe dziki to duża skala zagrożenia. Pośrednio źródłem zakażenia mogą być: pasza, ściółka, narzędzia, pojazdy, sprzęt, a nawet odzież. Najczęściej występujące objawy ASF to: wysoka gorączka, krwotoki, apatia, nagłe padnięcia lub szybka śmierć, sinica skóry uszu, brzucha i boków ciała, drobne, lecz liczne wybroczyny w skórze, poronienia i obniżona produkcja zasadnicza.

 Co należy wiedzieć o pryszczycy (FMD)…

Pryszczyca podobnie jak pomór to choroba wirusowa, ekstremalnie zakaźna dla zwierząt kopytnych. Choruje, więc na nią bydło i trzoda chlewna, owce, kozy oraz zwierzęta wolno żyjące, np. dziki, sarny i jelenie. Ludzie są podatni na zakażenie, ale choroba ta u ludzi zwykle przebiega łagodnie. Zarażamy się w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem, jak również spożywając mięso, mleko i niepasteryzowane przetwory mleczne pochodzące od zakażonego zwierzęcia

Wirus wydzielany już na kilka dni przed widocznymi objawami. Zakażenie następuje przez bezpośredni kontakt, kontakt drogą powietrzno‑kropelkową lub przez skażone materiały: pasza, transport, odzież, sprzęt.

Do objawów FMD zaliczamy: pęcherze w ustach, na racicach, wymieniu, obfite ślinienie, gorączka, apatia, kulawizny, u młodych zwierząt wysokie ryzyko śmierci przy zapaleniu mięśnia sercowego. U ludzi występuje sporadyczne, z bardzo łagodnym przebiegiem. Zakażenie objawia się występowaniem pęcherzyków na dłoniach i stopach.

Więcej informacji o chorobach na https://www.wetgiw.gov.pl/